Tejo

Region winiarski Tejo – perła w sercu Portugalii

Historia regionu Tejo – od królewskiej chwały do odrodzenia jakości

Tejo, położony bezpośrednio na wschód od Lizbony, od wieków cieszył się specjalną estymą portugalskich władców. Region, niegdyś znany jako Ribatejo, przez długi czas miał uprzywilejowaną pozycję na krajowym rynku winiarskim – istniało prawo zakazujące sprowadzania do niego win z innych części Portugalii. Dzięki temu wina Tejo zdobyły renomę, a miejscowi winiarze cieszyli się dużą stabilnością.

Jednak w XX wieku jakość produkowanych tutaj win zaczęła podupadać, a Tejo stało się rezerwuarem tanich, masowo produkowanych win. Przełom nastąpił w latach 90. XX wieku, gdy winiarze zaczęli koncentrować się na jakości, redukując plony i modernizując produkcję. Symbolicznym krokiem było przemianowanie regionu w 2009 roku z Ribatejo na Tejo, co miało odciąć się od wizerunku regionu wytwarzającego proste wina stołowe.

Dziś Tejo przeżywa swój renesans i coraz częściej kojarzy się z eleganckimi, dobrze skoncentrowanymi winami, które wyróżniają się świetnym stosunkiem jakości do ceny.

Geografia i klimat – wpływ rzeki Tejo na winnice

Region Tejo rozciąga się wzdłuż rzeki Tejo (Tag) i jej dopływów, co ma kluczowy wpływ na tutejszy klimat i warunki uprawy winorośli.

• Klimat jest ciepły i suchy, ale bliskość rzeki oraz Atlantyku pomaga łagodzić wysokie temperatury, umożliwiając winogronom zachowanie kwasowości i świeżości.
• Winnice znajdują się na płaskim i żyznym terenie, co stanowi zarówno zaletę, jak i wyzwanie. Aluwialne gleby są bardzo urodzajne, dlatego producenci muszą starannie kontrolować plony, aby uzyskać wina o odpowiedniej koncentracji i bogatym aromacie.
• Gleby w regionie są zróżnicowane, od gliniastych i piaszczystych po łupkowe i skaliste, co wpływa na różnorodność win.

Podregiony Tejo – różnorodność terroir

Tejo dzieli się na trzy główne podregiony, które różnią się warunkami uprawy winorośli:

Barrio – winnice na pagórkowatych terenach

• Położony na północ od rzeki Tejo.
• Pagórkowaty teren i mniej przepuszczalne gleby, zawierające miejscami łupki, zmuszają winorośle do głębokiego zakorzenienia.
• Naturalna kontrola plonów prowadzi do bardziej skoncentrowanych i eleganckich win.
• Idealny teren do uprawy Tourigi Nacional, Castelao i Trincadeiry.

Charneca – gorące i piaszczyste terroir

• Znajduje się na południe od rzeki Tejo, gdzie klimat jest najcieplejszy w regionie.
• Gleby są bardziej piaszczyste, co sprawia, że wina mają pełniejsze ciała i bardziej dojrzały owocowy charakter.
• Dominują tu odmiany Syrah, Aragonez (Tempranillo) oraz Cabernet Sauvignon.

Campo – winnice w dolinie rzeki Tejo

• Teren położony najbliżej rzeki, charakteryzujący się żyznymi, aluwialnymi glebami.
• Sprzyja wysokim plonom, dlatego producenci muszą ograniczać ilość owoców, aby uniknąć rozwodnionych win.
• Powstają tu bardziej owocowe i przystępne wina.
• To także najlepszy region do uprawy białej odmiany Fernão Pires.

Odmiany winorośli w Tejo – bogactwo szczepów

Tejo to region, w którym dominują wina czerwone, ale coraz większą rolę odgrywają także aromatyczne białe wina.

Czerwone odmiany winorośli

• Touriga Nacional – najbardziej prestiżowa portugalska odmiana, dająca strukturalne, intensywne wina o aromatach ciemnych owoców i fiołków.
• Castelao – charakteryzuje się wysoką kwasowością i nutami leśnych owoców oraz przypraw.
• Trincadeira – często stosowana w blendach, wnosi ziołowe i korzenne akcenty.
• Aragonez (Tempranillo) – dodaje winom bogactwa i ciała.
• Syrah i Cabernet Sauvignon – międzynarodowe odmiany, które świetnie radzą sobie w gorącym klimacie Tejo, dodając winom intensywnych nut owocowych i pikantnych.

Białe odmiany winorośli

• Fernao Pires – aromatyczna odmiana, która dominuje w produkcji białych win, oferując kwiatowe i cytrusowe aromaty z delikatną mineralnością.
• Arinto – ceniona za swoją wysoką kwasowość i zdolność do dojrzewania.
• Verdelho i Alvarinho – szczepy nadające winom świeżość i wyrazisty owocowy charakter.

Nowoczesne winiarstwo w Tejo

Przemiany, jakie zaszły w regionie na przestrzeni ostatnich dekad, sprawiły, że Tejo stało się jednym z najbardziej dynamicznie rozwijających się regionów Portugalii. Kluczowe zmiany to:

• Redukcja plonów, co zwiększyło koncentrację i jakość win.
• Nowoczesne techniki winifikacji, takie jak staranna kontrola temperatury fermentacji oraz dojrzewanie w beczkach, które pozwalają na produkcję bardziej złożonych win.
• Wzrost zainteresowania winami organicznymi i biodynamicznymi, co wpisuje się w światowe trendy zrównoważonej produkcji wina.
• Eksport i rosnąca popularność win z Tejo na rynkach międzynarodowych, zwłaszcza w Europie i Ameryce Północnej.

Tejo to region, który łączy tradycję z nowoczesnością, oferując coraz bardziej cenione na świecie wina. Dzięki zróżnicowanemu terroir i wpływowi rzeki Tejo powstają tutaj zbalansowane, owocowe i dobrze zbudowane czerwienie oraz świeże, aromatyczne białe wina. Dynamiczny rozwój regionu sprawia, że w najbliższych latach możemy spodziewać się dalszego wzrostu jego znaczenia na winiarskiej mapie Portugalii.